Yenidoğan bebekler için uyku rehberi! Yenidoğan bebeklerde uyku düzeni nasıl olmalı?

Yenidoğan bebeklerdeki uyku sorunları yansıtıldığı üzere ebeveynlerin ömür kalitesini etkilediği üzere aslında bebekleri de epey olumsuz etkiliyor. Pekala, yenidoğan bebeklerin uyku nizamını sağlamak için neler yapılabilir? LifeClub doktorlarından Uzm. Dr. İrem Önlen Yasemin.com’a özel olarak anlattı.

Bebekler, doğduktan 28 gün sonrasına kadar ‘yenidoğan’ olarak isimlendirilir. Yenidoğan bebekler ise hayatlarının birinci vakitlerinde uyku sistemlerini şimdi geliştirmedikleri için uykusuzluk sorunuyla karşı karşıya kalabilir. Hatta ne kadar çok uyusalar da REM uykusunda oldukları için derin uykuya dalamaz bilakis daima uyanabilirler. Bu durumda bebekler büyüdükçe uyku paterni gelişip REM uykusu azalıyor ve derin uyku periyodu başlıyor.

YENİDOĞAN BEBEKLERİN UYKU SİSTEMİ NASILDIR?

Yenidoğan bebeklerin uyku sistemi hakkında konuşan LifeClub Sağlıklı Ömür Hizmetleri’nden Uzm. Dr. İrem Önlen, düzen oluştururken temel alınması gerekenlerden bahsetti. 

Uzm. Dr. İrem Önlen;  “Uyku, sıhhat, gündüz fonksiyonu ve gelişimin birçok istikameti üzerinde kritik bir tesire sahip olan faal, dinamik bir fizyolojik süreçtir.

Yenidoğan bebekler çoklukla daha sık ve kısa mühletlerle uyurlar. Bebeklerin uyku tertibi doğumdan sonraki birinci aylarda ekseriyetle besbelli değildir ve sistemsiz olabilir. Günde ortalama 17 saat uyurlar. Fakat birtakım bebekler 12 saat, kimileri ise 22 saat uyur. Bu uyku müddetleri çoklukla 30 dakika ile 2-3 saat ortasında değişebilir, uyku sistemi çoklukla gün içinde ve gece boyunca bölünmüş olabilir. Yenidoğan bebeğin gece-gündüz farkını algılaması için birkaç gün, bazen birkaç hafta geçmesi gerekebilir. Bebeklerin etrafta ışık farklarının olmadığı ana rahminde dokuz ay kaldıkları düşünüldüğünde dış dünyaya ahenkte biraz zorlanabilecekleri unutulmamalıdır. Birden fazla yenidoğan bebek beslenme ve alt değiştirme üzere gereksinimleri için gece boyunca sık sık uyanabilir ve bu devirde sırt üstü yatırılmalıdır. Bu, bebeğin teneffüs sıhhati için değerlidir ve ani bebek vefat sendromunu (SIDS) tedbire konusunda önerilen bir yoldur.”

UYKUSUZLUK YAPABİLECEK EN KIYMETLİ SEBEPLER NELER?

Açıklamaları esnasında yenidoğan bebeklerde uyku nizamının birçok farklı faktörden etkilenebileceğine ve bu faktörlerin vakit zaman uyku sorunlarına neden olabileceğine dikkat çeken LifeClub tabiplerinden Uzm. Dr. İrem Önlen, uykusuzluk yapabilecek sebepleri şöyle anlattı:

“Beslenme ve alt değiştirme üzere muhtaçlıklar, gaz olması, pişik, giydiği kıyafetlerden rahatsız olma, ortamdaki gürültü, uyuduğu ortamın fazla aydınlık olması, oda sıcaklığı, nefes almakta zorlanma üzere faktörler bebeklerde uykusuzluk yapabiliyor.

Unutulmamalı ki; her bebekte uyku tertibi farklılık gösterebilir ve birtakım bebekler daha tertipli uyurken, kimileri daha sık uyku sorunları yaşayabilir. Ebeveynlerin, bebeklerin muhtaçlıklarını anlamaları ve uygun tahliller üretmeleri kıymetlidir. Şayet bebeğiniz daima yahut şiddetli uyku sorunları yaşıyorsa, bir sıhhat uzmanı yahut pediatristten takviye almak yararlı olabilir.”

BEBEKLERDE UYKU NİZAMINI SAĞLAMAK İÇİN NELER YAPILMALI?

Yenidoğan bebeklerde uyku nizamını sağlamak için yapılması gerekenleri 9 hususta toparlayan Uzm. Dr. İrem Önlen, 9 maddeyi de şu formda anlattı:

1. TERTİPLİ UYKU SAATLERİ: Bebeğinizi mümkün olduğunca tertipli saatlerde uyutmaya çalışın. Bu, bebeğin biyolojik saatini ayarlamasına ve uyku alışkanlıklarının oluşmasına yardımcı olur.

2. UYGUN UYKU ORTAMI: Bebek için rahat, sessiz ve karanlık bir uyku ortamı oluşturun. Beşiği yahut yatağı sakin bir köşeye yerleştirin, bebek için uygun sıcaklık ve nem düzeylerini sağlayın.

3. SIRT ÜSTÜ UYUTMA: Bebeği uyurken sırt üstü konumda tutun. Bu konum, ani bebek mevt sendromunu (SIDS) önlemede değerlidir.

4. UYKU ÖNCESİ RUTİN: Bebeğe her gece uyumadan evvel makul bir rutin uygulayın. Örneğin, banyo yapma, pijamalar giyme, hafif bir masaj yapma yahut öykü okuma üzere ritüeller uyku öncesi rahatlamasına yardımcı olabilir.

5. UYKU ORTAMI PAKLIĞI: Beşiği yahut yatağı nizamlı olarak temizleyin, pak, kuru ve rahat bir uyku ortamı sağlayın. Bebeğin altını pak ve kuru tutmak da değerlidir.

6. UYGUN BESLENME: Bebeği gece boyunca tok tutacak formda besleyin. Yenidoğan bebekler ekseriyetle gece beslenmeye gereksinim duyabilirler. Bu nedenle bebeğinizi uyurken de gerektiği vakit beslemeye hazır olun.

7. BEBEĞİ KISA ARALIKLARLA UYANDIRMAYIN: Bebek doğal olarak uyku ve beslenme gereksinimleri için uyanabilir. Bebeğin muhtaçlığı olduğunda uyanmasına müsaade verin lakin gereksiz yere sık sık uyandırmaktan kaçının.

8. EMNİYET: Bebeğin uyuduğu ortamın emniyetli olmasını sağlayın. Beşiği yahut yatağı inançlı ve düzgün bir tabana yerleştirin. Ayrıyeten, beşiğin kenarlarında yumuşak bir yastık yahut yatak bumper’ı üzere ögeler olmamasına dikkat edin, zira bunlar bebeğin boğulma riskini artırabilir.

9. EBEVEYN İLETİŞİMİ VE İŞ BİRLİĞİ: Ebeveynler ortasında uyku rutini ve sorumlulukları paylaşarak, bebeğin uyku muhtaçlıklarını daha tesirli bir biçimde karşılayabilirsiniz.