Evlenen kadının soyadına ilişkin yasal düzenleme yargı paketinden çıkarıldı

AK Parti Kümesi’nin Meclis Başkanlığı’na sunduğu 9’uncu Yargı Paketi TBMM tarafından kabul edildi. Yargı paketindeki 39 unsurluk yasa teklifine nazaran Türk Uygar Kanunu’nda düzenlemeye gidildi. Kanun teklifinden, bayanların soyadına ait düzenleme ve birtakım unsurlar çıkarıldı.

Geçtiğimiz aylarda AK Parti Grubu 9’uncu Yargı Paketi’ni Meclis Başkanlığı’na sunmuştu. Sunulan teklifte birlikte Türk Uygar Kanunu’na evlenen bayanın soyadı değişikliğiyle ve babalık davası ile ilgili yeni yasal düzenlemeler getirilecekti. Daha evvel Anayasa Mahkemesi tarafından evlendikten sonra bayanın, kocanın soyadını almasına ait iptal kararı verilmişti. Bu karara binaen yapılacak yasal düzenleme ile bayan evlendirme memuruna yahut daha sonra nüfus yönetimine yapacağı yazılı müracaatla kocasının soyadı önünde evvelki soyadını da kullanabilecekti. 9. Yargı Paketi TBMM tarafından kabul edildi. Lakin soyadına ait düzenleme çıkarıldı.

TÜRK UYGAR KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİĞE GİDİLDİ

TBMM Genel Şurasında kabul edilerek maddeleşen ve kamuoyunda “9. Yargı Paketi” olarak bilinen Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Anayasa Mahkemesinin iptal kararları doğrultusunda Türk Uygar Kanunu’nda kimi düzenlemelere gidiliyor.

• Buna nazaran, koca, ana yahut çocuk, soybağının reddi davasını açarak babalık karinesini çürütebilecek. Bu dava, dava açma hakkına sahip öteki bireylere karşı açılacak.

• Ana doğumdan, çocuk ise ergin olduğu tarihten başlayarak en geç bir yıl içinde dava açmak zorunda olacak.

• Dava açma müddetinin geçmesinden evvel kocanın ölmesi yahut gaipliğine karar verilmesi ya da daima olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi hallerinde baba olduğunu sav eden kişi, kocanın altsoyu, anası yahut babası, doğumu ve kocanın vefatını, daima olarak ayırt etme gücünü kaybettiğini yahut hakkında gaiplik kararı alındığını öğrenmelerinden başlayarak bir yıl içinde soybağının reddi davasını açabilecek.

• Ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına, birlikte evlat edinmede ana ve baba ismi olarak evlat edinen eşlerin isimleri, tek başına evlat edinmede ise ana yahut baba ismi olarak evlat edinenin ismi yazılacak. Evlat edinilen başka şahıslar hakkında, talepleri halinde bu karar uygulanacak.

• Kanunla, İsimli Yargı Birinci Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Misyon ve Yetkileri Hakkında Kanun’a husus ekleniyor. Buna nazaran, istinaf incelemesi için evrak kendisine gönderilen ilgili hukuk dairesi, bir ay içinde yapacağı ön inceleme sonucunda iş kısmı bakımından kendisini misyonlu görmezse gerekçesiyle birlikte belgeyi misyonlu olduğu kanısına vardığı ilgili hukuk dairesine gönderecek. Bir aylık müddetin bitiminden sonra yahut duruşma günü verilen evrak hakkında gönderme kararı verilemeyecek.

TBMM Genel Konseyinde AK Parti’nin kabul edilen önergeleriyle düzenlemeden, daha evvel maddeleşen Vergi Kanunları ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a eklenen 5 unsur ile evlenen bayanın soyadına, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF) kayyum olarak atanmasına ve Kamulaştırma Kanunu’ndaki değişikliğe ait kararlar çıkarıldı.

HAKARET HATASI VE UZLAŞTIRMADA YENİ DÜZENLEMELER

Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan hakaret cürmü bakımından şikayet müddeti, her ne suretle olursa olsun fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 2 yılı geçemeyecek.

Sesli, yazılı yahut manzaralı mesajla hakaret kabahati, uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alınacak.

Şüpheli, mağdur yahut kabahatten ziyan gören, kendisine uzlaşma teklifinde bulunulduktan itibaren 7 gün içinde kararını bildirmediği takdirde, teklifi reddetmiş sayılacak.

Uzlaşmanın sağlanması halinde uzlaşma anında tespit edilemeyen yahut uzlaşmadan sonra ortaya çıkan ziyanlar hariç, soruşturma konusu cürüm nedeniyle tazminat davası açılamayacak.

Uzlaştırmacı olmak için hukuk mezunu olma şartı getirilecek. Uzlaştırmacılar, hukuk fakültesi mezunlarının yer aldığı, Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen uzlaştırmacı listelerinden görevlendirilecek.

Uzlaşma gerçekleştiği takdirde, mahkeme, uzlaşma sonucunda sanığın edimini defaten yerine getirmesi halinde, davanın düşmesine karar verecek. Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe bırakılması, takside bağlanması yahut süreklilik arz etmesi halinde durma kararı verilecek. Durma mühletince vakit aşımı işlemeyecek. Uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmemesi halinde, mahkemece yargılamaya kaldığı yerden devam olunacak.

Kanunla, Çocuk Muhafaza Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, toplumsal çalışma vazifelileri, mahkemeler yerine İsimli Dayanak ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüklerine atanacak.

Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıflara ilişkin taşınmazlarla ilgili süreçler nedeniyle bedelli kağıt ve süreç bedeli alınmayacak, kamu kurum ve kuruşlarına rastgele bir iştirak hissesi ödenmeyecek.

Vakıflar Genel Müdürlüğü, Harçlar Kanunu’nda sayılan yargı harçlarından muaf olacak. Genel Müdürlüğün dava, icra takibi ve süreksiz hukuksal muhafaza önlemleri üzere her türlü dava ve işte teminat gösterme mecburiliği olmayacak. Bu karar, Genel Müdürlüğün yönetim ve temsil ettiği mazbut vakıflar ismine taraf olduğu dava, icra takibi ve süreksiz hukuksal müdafaa önlemleri üzere her türlü dava ve iş hakkında da uygulanacak.

Vakıf kültür varlıklarının onarım yahut tamir karşılığı kiralama süreçlerine ait tarz ve temeller yönetmelikle belirlenecek.

Kanunla, Anayasa Mahkemesinin, birtakım Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini iptal etmesi hasebiyle Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) ile Anayasa Mahkemesi takımlarına ait düzenlemeler yapılıyor.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki mali sonlarla ilgili düzenlemeye nazaran, nakdî sonlar her takvim yılı başından geçerli olmak üzere evvelki yılda uygulanan nakdî sonların, o yıl için Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilan edilen yine değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanacak. Bu formda belirlenen hudutların 1000 lirayı aşmayan kısımları dikkate alınmayacak.

İstinaf ve temyiz kanun yoluna müracaatta temel alınan nakdî sonda tekrar değerleme nedeniyle meydana gelen artış, bölge adliye mahkemesinin kaldırma yahut Yargıtayın bozma kararları üzerine tekrar verilen kararlar hakkında uygulanmayacak, birinci karar tarihinde geçerli olan mali hudutlar temel alınacak.

ARABULUCULUK DÜZENLEMELERİ

Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, muahede dokümanının taraflarından biri, icra edilebilirlik şerhi verilmesinden sonra tapu müdürlüğünden tescil talebinde bulunabilecek. Tapu müdürlüğünce taşınmaza ait mevzuatta öngörülen gerekli inceleme ve kıymetlendirme yapıldıktan sonra resmi senet düzenlenmeksizin tescil talebi yerine getirilecek.

Ayrıca taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin birinci toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta belirtilecek ve bu taraf davada kısmen yahut büsbütün haklı çıksa bile karşı tarafın ödemekle yükümlü olduğu yargılama masraflarının yarısından sorumlu tutulacak. Ayrıyeten bu taraf lehine Avukatlık Minimum Fiyat Tarifesi’ne nazaran belirlenen vekalet fiyatının yarısına hükmedilecek.

Arabuluculuk eğitimini tamamlayan ve mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip olanlar, yazılı imtihana girmeden arabuluculuk siciline kayıt olabilecek.

Meclis Başkanvekili Celal Adan, teklifin kabul edilerek yasalaşmasının akabinde birleşimi, 12 Kasım Salı saat 15.00’te toplanmak üzere kapattı.