Uzmanlar uyarıyor! Doğum sonrası depresyona dikkat

Kocaeli Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya nazaran doğum sonrasında toplumsal takviye görmeyen her üç bayandan birinin doğum yaptıktan sonra yaşadığı gerilim nedeniyle depresyona girdiği belirlendi.

Kocaeli Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Sinem Yalnızoğlu Çaka, Sakarya Üniversitesi’nden Prof. Dr. Nursan Çınar, Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Sümeyra Topal ve emekli Prof. Sevin Altınkaynak tarafından gerçekleştirilen araştırmada doğumdan sonra üç bayandan birinin depresyona girdiği ve toplumsal takviye görmeyen annelerin bebeklerini emzirme ve bakımı konusunda daha fazla olumsuz fikre sahip olduğu görüldü.

TOPLAM 155 ANNE İLE GÖRÜŞÜLDÜ! 

Sakarya’da T.C. Sıhhat Bakanlığı’na bağlı bir hastanenin Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları polikliniklerine izlem hedefiyle gelen anneler ile gerçekleştirilen araştırmada doğum sonrası annelerin yaşadığı gerilim ve telaşın postpartum (doğum sonrası depresyon) depresyona yol açtığı belirlendi. Araştırma kapsamında doğumdan sonraki 2 hafta ile 4 ay içinde olan ve sağlıklı, vaktinde doğum yapan 155 anne ile görüşüldü. Araştırmaya katılan annelerin yüzde 33,5’inin depresyonda olduğu belirlendi.

ANNELERİN EMZİRME ÖZ YETERLİLİĞİNİN DÜŞMESİNE NEDEN OLUYOR!

Araştırmaya katılan annelerde görülen depresyonun annelerin emzirme öz yeterliliğinin düşmesine sebep olduğu tespit edildi. Yani depresyonda olan anneler bebeklerini emzirme ve bakımı konusunda depresyonda olmayan annelere kıyasla çok daha fazla olumsuz niyetlere kapılıyor.

ÇOCUĞU BİRİNCİ SEFER OLAN ANNELERDE BU ORAN DAHA DÜŞÜK!

Annelerde Postpartum Depresyon, Toplumsal Takviye ve Emzirme Öz Yeterliliği Ortasındaki Münasebetin İncelenmesi isimli araştırmada annenin emzirme öz yeterlilik algısı, annenin bebeğini emzirebilmesi ya da emzirme inancına ait hissettiği yeterlilik olarak tanımlandı. Çalışmada emzirme öz yeterlilik puanı düşük olan annelerin bebeklerini daha kısa mühlet emzirdikleri, yüksek olanların ise emzirmeye hem erken başladıkları hem de emzirmeyi devam ettirmede daha başarılı oldukları belirtildi. Ayrıyeten emzirme öz yeterlilik seviyesinin birinci çocuğu olan annelerde başkalarına nazaran daha düşük olduğu görüldü. Annelerin yaşayan çocuk sayılarına nazaran depresyon ve algılanan toplumsal takviye seviyelerinde ise bir fark bulunmadığı tespit edildi.

Çok Boyutlu Algılanan Toplumsal Dayanak Ölçeği (ÇBASDÖ), Edinburg Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDSDÖ), ve Emzirme Öz Yeterlilik Ölçeğinin kısa formu (EÖYÖ) kullanılarak datalar toplanan çalışmada EDSDÖ puanı 12’nin üzerinde olan annelerde depresyon var olarak kabul edildi.

SOSYAL DAYANAK AZALDIKÇA DEPRESYON RİSKİ ARTIYOR!

Toplanan datalar ışığında annelerin çeşitli tanıtıcı özellikleri ile ölçekler ortasında manalı bir bağ olduğu kabul edildi. Araştırmaya katılan annelerin EDSDÖ ile ÇBASSÖ ve alt boyutları ortasında negatif tarafta ileri seviyede manalı bir alaka olduğu görüldü. Yani toplumsal dayanak azaldıkça doğum sonrası depresyon riskinin arttığı, bunun sonucunda ise emzirme öz yeterlilik algısının azaldığı tespit edildi.

Araştırmada annelerin eğitim seviyeleri ekonomik durumları, aile tipleri, çalışma durumları, annelerin doğum sonu hangi devirde oldukları ve bebek bakımında yardım alma durumları ile EDSDÖ ve EÖYÖ ölçekleri ortasında manalı bir fark bulunmadığı ortaya konuldu. Lakin ÇBASDÖ alt boyutlarına nazaran çekirdek aile tipine sahip olan annelerin geniş aile tipine sahip olanlara nazaran puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlendi. Yani çekirdek aileye sahip anneler toplumsal etrafından daha çok takviye gördüğü saptandı. Ayrıyeten konut hanımlarının ve gebeliği planlı olmayanların öteki kümeye nazaran doğum sonrası depresyonda olmalarının daha yüksek olduğu tespit edildi.

ÇEVRE FAKTÖRÜ ÖNEMLİ!

Dr. Öğr. Üyesi Yalnızoğlu Çaka, Prof. Dr. Çınar, Dr. Öğr. Üyesi Topal ve emekli Prof. Altınkaynak, anne adaylarının doğum öncesinden başlayarak doğum sonu devirde de izlenmesinin uzun vadede bebek ve anne sıhhati açısından kıymetini vurguladı. Çalışmada sıhhat profesyonelleri tarafından annenin bebeğini tesirli ve uzun müddetli emzirmesinde postpartum depresyonun belirti ve bulgularının izlenmesi yahut takibinin sürdürülmesinin epeyce değerli olduğu belirtildi. Ayrıyeten annenin doğumdan sonra etrafından gördüğü toplumsal takviye, doğumdan sonraki periyotlarda yaşanılan his durum değişimleriyle sağlıklı bir formda baş etmesine yardımcı olduğu tabir edildi. Anneye sunulan toplumsal takviyenin, annenin yaşadığı anksiyeteyi, tasayı, gerilimi azalttığı ve annelik rolüne ahengini kolaylaştırdığı kaydedildi. Hamilenin doğum sonrası periyotta sağlıklı bir halde anne olması, toplumsal takviye sistemlerinin oluşması ve gerektiğinde uzman dayanağı alması annelerin sağlıklı emzirme süreçlerine yardımcı olduğu ve motivasyonlarını sağladığı tabir edildi.