Çocuklarda öfke nöbetleriyle nasıl başa çıkılır? Öfke krizine giren çocukla baş etme yöntemleri

Medipol Sıhhat Grubu’ndan Klinik Psikolog Kübra Ekşi Yıldız, çocuklarda öfke nöbetlerinin nedenlerini ve bu durumla başa çıkma formüllerini anlattı. Psikolog Yıldız, doğru yaklaşımlar ve dengeli ebeveyn tavırlarıyla öfke nöbetlerinin nasıl yönetilebileceğini açıkladı.

Çocuklarda öfke nöbetleri, bilhassa 1,5 – 3 yaş arasında sıkça karşılaşılan bir durum. Medipol Sıhhat Grubu’ndan Klinik Psikoloğu Kübra Ekşi Yıldız, çocukların bu devirde yaşadıkları bağımsızlık arayışının öfke nöbetlerine yol açabileceğini belirterek, ebeveynlerin bu süreçte nasıl davranmaları gerektiğine dair kıymetli tavsiyelerde bulundu. Öfke nöbetlerinin patolojik bir boyuta ulaşması durumunda ise profesyonel takviye alınmasının gerekliliğine vurgu yaptı.

ÖFKE NÖBETİ SEBEPSİZ DEĞİL

Öfke nöbetlerinin en sık görüldüğü yaşların 1,5 – 3 yaş ortası olduğunu lisana getiren Klinik Psikoloğu Kübra Ekşi Yıldız, “Nöbetlerin en sık görüldüğü devir 1,5-3 yaş ortasıdır. Yürümeye başlayan bebek özerkliğinin birinci adımını atarken, kendisini dünyanın merkezinde görmekte, en küçük bir engellenmede büyük hayal kırıklığı yaşamaktadır. Güçlü bir sahiplenme duygusu içindedir. Her şey onun zanneder, eşyalarını paylaşmak istemez. Yarım yamalak konuşmakta, hislerini sözlere tam olarak dökememektedir. Tüm bu sebepler hislerini denetim edemeyen çocuğun kızgınlığının bir anda öfke nöbetine dönmesine sebep olur. Bu periyotta çocuk, birinci kez kendisini yetişkinlerden ‘özellikle annesinden’ başka bir varlık olarak görmeye başlar. Bağımsızlığa giden uzun yolun bir adım öncesi olan bu devirde yaşanan davranışlar, çocuğun bağlanma ve bağımsızlaşma ortasındaki yaşadığı bocalamanın getirdiği içsel çatışmanın dışa vurumudur.” tabirlerini kullandı.

“ÇOCUĞUNUZ SİZİ TEST EDİYOR”

Çocukların bu davranışlarının duygusal gelişiminin bir sonucu olduğunu belirten Klinik Psikolog Kübra Ekşi Yıldız, “Çocuk ne kadar bağımsız olduğunu öğrenmeye çalışırken sizi imtihan edecektir. Her şeye hayır demeye başlar, bundan zevk alır ve kendi istediği şeylere bile ‘hayır’ diyebilir. Bu devirdeki çocuğun maksadı sizi kızdırmak ya da zahmetten çıkarmak değildir. Niyeti; koyduğunuz kuralların yahut istemediğiniz davranışların ne kadar kıymetli olduğunu test etmektir. Unutmamanız gereken; bu durumun, çocuğunuzun gösterdiği bu davranışların, duygusal gelişiminin bir sonucu olduğu, olmalıdır. Okul öncesi periyot dediğimiz 3-5 yaş ortasında kızgınlık basitçe öfkeye dönüşebilir ve çocuğunuz saldırgan tutumlar sergileyebilir. Kendini söz etmekte yaşadığı zahmet, farklı fikirlerin olabileceğini anlamakta zorluk, paylaşmayı şimdi öğrenmemiş olma bu dönemki öfke nöbetlerinin temel sebebidir.” şeklinde konuştu.

DESTEK ALINMASI GEREKEN DURUMLAR

Çocuğun öfke nöbetlerinin şiddete dönmesi durumunda mutlak dayanak alınması gerektiğini söyleyen Psikolog Yıldız, “İnsanlara vurma, itme, ısırma, eşyaları kırıp dökme, parçalama biçiminde ziyan verme, hakaret ve küfür üzere makus kelamlar söyleme, saçını yolma, elbiselerini yırtma, yüzünü yırtma üzere kendine ziyan verecek davranışlar öfkenin ‘patolojik’ dışa vurumudur. Bu üzere durumlar kesinlikle ciddiye alınmalı, altta yatan ruhsal düşünceyi anlamak için takviye alınmalıdır. Bu durumda öncelikli yapılması gereken ailenin pekiştirici davranışlardan kaçınması, çocuğun ikincil kar elde etmesine imkan verilmemesidir. İstediği gerçekleşmeyince çığlıklar atan, yerlerde tepinen, durmaksızın ağlayan çocuğunuza çatışmadan kaçmak ve uzaklaşmak için verdiğiniz taviz ile bu davranışları ödüllendirmiş olacak, davranışı pekiştirmiş olacaksınız.” dedi.

ÇOCUKLAR NEDEN ÖFKE NÖBETİ GEÇİRİR?

Çocukların his idarelerini anne babalardan aldığını tabir eden Yıldız, “Aile içinde anne baba çatışması yaşanıyorsa, ebeveyn tavırlarında tutarsızlık varsa, çocuk ihmal ediliyorsa öfke denetim sorunu yaşaması sürpriz olmayacaktır. Çocuklar his idarelerini anne-babadan öğrenirler. Bu sebeple güzel rol model olmalı, bağlantınıza dikkat etmeli, hislerinizi düzgün yönetebilmelisiniz. Yapılan araştırmalarla günde ortalama 2 saat Tv izleyen çocuğun zihin arşivinde negatif tavırları depoladığı gözlemlenmiştir. Bu yüzden çocuğunuzun ne izlediğini takip etmelisiniz. Gücünü rahatlıkla boşaltabileceği spor kollarına ve aktivitelere yönlendirmelisiniz. Kar ve kaybın kardeş olduğunu her fırsatta lisana getirmelisiniz.” dedi.