Neden sürekli eski dizi ya da filmleri tekrar tekrar izleriz? İşte cevabı

Son araştırmalar, tıpkı dizi yahut sineması tekrar izleme isteğinin, aslında anksiyetenin bir belirtisi olabileceğini gösteriyor. Birçok insan, muhakkak bir dizi yahut sineması tekrar tekrar izlemekten hoşlanır ve bunu rahatlatıcı bulur. Pekala Neden daima eski dizi ya da sinemaları tekrar tekrar izleriz? İşte karşılığı uzman Psikolog Serkan Yükcü veriyor…

“DAVARO”, “KAPICILAR HÜKÜMDARI ”, “HABABAM SINIFI” … 

Bunlar size de tanıdık geldi mi ?

Hepimizin hayatında daima izlediğimiz dizi ve sinemalar vardır. Bu sinema ya da dizileri tahminen onlarca sefer izlememize karşın birebir heyecanı ve tadı almamızın, tekrar izlemek istememizin nedenleri ne olabilir? Kesinlikle bunun altında yatan ruhsal kimi münasebetler vardır. Çağımız teknolojisi ve yenilikler bizlere farklı ve yeni alternatifler sunmasına karşın bilhassa nostaljik geri dönüşler ve tıpkı kıssa, birebir senaryo ve birebir sonu bilmemize karşın neden bizler birebir dizi ve sinemaları tekrar tekrar izlemek istiyoruz? İşte bugün bu hislerimizin art planındaki ruhsal nedenleri irdeledik. 

• RAHATLIK VE İTİMAT ARAYIŞI

Tanıdık bir kıssa ve karakterlerle tekrar karşılaşmak, insanlarda güvenlik duygusu yaratır. Beynimiz tanıdık olanı öngörülebilir ve inançlı kabul eder; bu nedenle tekrar tekrar izlenen diziler, kendimizi rahat hissetmemizi sağlar. Bilhassa gerilimli ya da belirsizlik içeren devirlerde, beşerler inançlı ve tanıdık olan bu öykülere sığınabilir.

• KAÇIŞ VE GERİLİM AZALTMA

Tekrar izlenen bir dizi, günlük hayattaki gerilimlerden uzaklaşmayı sağlar. Dizinin akışını ve olayları bilmek, izleyiciyi kaygılandırmadan ona keyif verir ve zihni rahatlatır. Bilinçaltı düzeyde, tanıdık sahneler ve olaylar izleyicinin zihinsel yükünü azaltır ve bu, bir cins kaçış tecrübesi sunar.

• KONTROL HİSSİ

Aynı diziyi tekrar izlemek, denetim hissini pekiştirir. Beşerler dizide neler olacağını bildiklerinde, kendilerini denetim sahibi hissederler. Bu, günlük hayatta karşılaşılan belirsizliklerle başa çıkmalarını kolaylaştırır. Olayların nasıl gelişeceğini bilmek, izleyicide rahatlatıcı bir tecrübe yaratır.

• DUYGUSAL İLİŞKİ VE KARAKTERLERLE EMPATİ

Bir dizi karakterleriyle derin bir bağ kurduğumuzda, onları tekrar tekrar görmek bize tanıdık bir arkadaş ortamı üzere gelir. Bu karakterlere duyduğumuz bağlılık ve onlara empati yapma eğilimi, birebir diziyi izleme dürtümüzü güçlendirir. Birebir karakterlerin meselelerini, muvaffakiyetlerini yahut memnunluklarını izlemek, bir dostun kıssasını tekrar yaşamak üzere hissedilebilir.

• ZİHİNSEL YORGUNLUK VE KARAR YORGUNLUĞU

Yeni bir diziye başlamak, yeni karakterler, öyküler ve olay örgüsünü anlamaya çalışmak üzere bilişsel bir gayret gerektirir. Gün içinde pek çok karar almak zorunda kalan bireyler, yorulmuş zihni rahatlatmak ismine daha evvelden izledikleri bir diziyi tekrar tercih edebilirler. Bu durum, “karar yorgunluğu” ile bağlıdır ve tanıdık olan bir içeriği tekrar izlemek, zihinsel enerjiyi müdafaaya yardımcı olur.

• BELİRLİ ANILARIN TEKRAR TETİKLENMESİ

Sevilen sahneleri yahut makul olayları tekrar izlemek, bu anlarla alakalı olan özel hisleri yahut anıları tekrar yaşama fırsatı sunar. Örneğin, çok sevilen bir sahne izleyicide bir tatmin ve memnunluk duygusu yaratır ve bu duyguyu tekrar yaşamak isteyebilir.

Ruhsal durumumuza nazaran şekillenen izleme dürtümüz, yaptığımız seçimlerle de perçinlenmektedir. Bulunduğumu his durumu içerisinde seçtiğimiz ve izlediğimiz dizi-filmler art planında bir çok ruhsal münasebet barındırmaktadır. Kimi vakit geçmişe seyahat, kimi vakit bugünlerimize ışık tutan senaryoların barındırdığı kıssalar, bazen zihinsel yorgunluğumuzu atmamıza, bazen inançta hissetmemize bazen de yüzümüzün gülmesine sebebiyet vermektedir. 

Sevgiyle Kalın;
Uzman Psikolog Serkan YÜKCÜ