Bebeklerde topuk kanı neden alınır? Bebeklerde topuk kanı testi hakkında bilinmesi gerekenler

Yeni doğan her bebekte sıhhat açısından yapılması gereken tarama testleri sonucunda bir rahatsızlık görülürse bu hastalık erkenden önlenebileceği için epey kıymetlidir. Pekala, bebeklerden topuk kanı neden alınır? Topuk kanı testi ne işe fayda? İşte, topuk kanı testi ile ilgili merak edilen her şey…

Bebeğin doğumu sağlıklı bir halde gerçekleşse bile oluşabilecek kimi önemli sorunlar birinci etapta kendini ebeveynlere göstermeyebilir. Lakin dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde uygulandığı üzere Türkiye’de de yapılan yeni doğan taraması ile bebeklerin hastalıkları ileri dereceli hale gelmeden problemler erkenden tespit edilebiliyor ve bu sayede bebeklerde büyük bir oranda düzgünleşme elde edilebiliyor. Bebeğin dünyaya geldiği birinci 24 saatte yahut da birinci 3 gün içerisinde yapılması beklenen topuk kanı testi, anne ve babaların duygusal hassasiyetlerinden ötürü yapılmasına müsaade edilmediği vakitlerde bebeklerde meydana gelebilecek beyin hasarı, gelişim geriliği, tiroit bozuklukları ve enzim eksiklikleri üzere önemli meselelerin tedavisi için de geç kalınabiliyor. Yeni doğan bir bebek için kan alınması kulağa her ne kadar beğenilen gelmese de aslında küçücük bir süreçten ibaret olan bu topuk kanı testi, sırf ufak bir iğne batırılıp kanın incelenmesi ile oluşuyor. Peki, topuk kanı nasıl alınır? Topuk kanı testinin sonuçları ne vakit çıkar? İşte, anne-babaların topuk kanı testi ile ilgili en çok merak ettikleri…

TOPUK KANI TESTİ NEDİR? BEBEKLERDEN TOPUK KANI NEDEN ALINIR?

Doktorların her yeni doğan bebekten istedikleri topuk kanı testi, annelerin kulağına her ne kadar dehşetli gelse de sıhhat için yapılması gereken bir uygulamadır. Topuk kanı testinin yapılmasındaki asıl gaye, bebekte rastgele bir genetik rahatsızlığın var olup olmadığını belirlemektir. Yapılan topuk kanı testi ile bebekte fenilketonüri, doğuştan hipotroidi, biyotinidaz eksikliği ve kistik fibrozis gibi rahatsızlıkların olup olmadığı ortaya çıkar. Çıkan test sonuçlarının olumlu olması sıhhat problemlerinin habercisi iken negatiflik durum bebeğin sağlıklı olduğunu gösterir.

BEBEKLERDE TOPUK KANI NE VAKİT ALINIR?

Yeni doğan tarama testleri ortasında yer alan topuk kanı testi, bebeklerde hastalık belirtisi fark edilmeden doğumdan sonraki birinci 3-5 gün içinde yapılan bir testtir. Topuk kanının en erken alınan vakti doğum gününden 1 gün sonrası yani sonraki gündür. Uzmanlar bebeğin konuta taşınmasından evvel kesinlikle topuk kanı testinin yaptırılması gerektiği konusunda ihtarlar yaparken, doğum sonrasındaki birinci 1 hafta-10 gün içerisinde testin yenilenmesini istemektedir.

TOPUK KANI NEDEN ALINIR? BEBEKTEN TOPUK KANI KAÇ DEFA ALINIR?

İlk defa uygulanan topuk kanı örneğinde belirli olmayan hastalık belirtilerinin net bir formda tanımlanabilmesi için doktor, doğum sonrasındaki ilk 1 hafta içinde tekrardan topuk kanı testi isteyebilir. Bebekten gerekli vakitte ve ölçüde topuk kanı alınamazsa yahut bebekte topuk kanı yüksek çıkarsa sonucun kesin olarak doğrulanması için tekrar kan örneğinin alınması gerekebilir.

Genel olarak bakacak olursak bebeklerde 2. topuk kanı nedenlerini şu halde sıralayabiliriz:

– Bebekten birinci defa kan alındığında gereğince doymadıysa,
– Kan 24 saatten evvel alındıysa,
– Bebeğe antibiyotik verildiyse,
– Prematüre doğum üzere durumlarda net bir sonuç için 2. topuk kanı gerekebilir.

TOPUK KANI TESTİ NASIL YAPILIR? TOPUK KANI TESTİ SONUÇLARI

Yeni doğan bebeğin ayağından alınacak olan bir damla kan örneği, iğne ile açılan minik bir delik gerçekleşir. Şırınganın içinde kalan kan öncesinde hazırlanan kartlara damlatılır. Yapılan testten yanlışsız sonucun alınması için bebeğin kâfi ölçüde beslenmesi gerektiği unutulmamalıdır. Testte yanılma hissesinin olmaması için birinci iki hafta içinde ikinci bir topuk testi istenebilir.

Eğer bebeğin sıhhati yerindeyse rastgele bir hastalık tespit edilmemiş ise sonuç için aranmanız gerekmez. Şayet olumsuz ya da kuşkulu bir durum varsa bağlı olunan tabip sizi arayacak bilgilendirmede bulunacaktır.

BEBEKLERDE TOPUK KANI YÜKSEK ÇIKARSA NE OLUR?

Yeni doğan bebeğe uygulanacak olan topuk kanı testi kıymetleri yüksek çıkarsa nedeni rahatsızlıktan ötürü olabileceği üzere testin yanlışsız olmamasından da kaynaklanabilir. Topuk kanının yüksek çıkması durumunda doktor sonuca göre bir değerlendirmede bulunacaktır.

TOPUK KAN TESTİ OLUMLU ÇIKMASI NE MANAYA GELİR?

Herhangi bir metabolik hastalık olmamasına karşın test sonuçları olumlu çıkabilen topuk kanı testinde bebeğin hastalığından emin olmak için daha ayrıntılı ve özel testler uygulanabilmektedir. Topuk kanı testi olumlu çıktıysa en yakın vakitte hastalık teşhisi konularak tedaviye başlanır.

YENİ DOĞAN BEBEKLERDE YAPILAN DİĞER TARAMA TESTLERİ!

1- FENİLKETONÜRİ TESTİ

2- HİPOTİROİDİ TARAMASI

3- GALAKTOZEMİ TARAMASI

4- KİSTİK FİBROZ TARAMASI

5- YENİ DOĞAN İŞİTME TARAMASI

6- YENİ DOĞAN GÖZ TARAMASI

7- KALÇA ÇIKIĞI ULTRASONU